Slow fodd

Ciajó Fodom: slow food

Na bela arjunta por la lataria de Fodom: so ciajó Fodom é gnü reconesciü desco „presidio slow food“ dala fondaziun taliana co chir la cualité y autentizité dla spëisa.

Ciajó Fodom: slow food
Reba Turism
Fodom, ciajó slow food

Fodom é l'ennom ladin dla valada co vá dal massif dal Sela jö dal vers de Egort. Fodom é ince l'ennom de n ciajó tradizional mez cöt fat con lat de vacia. N ciajó co á ciafé n reconoscimont emportant: chël de presidio slow food. 

 

La val y söa tradiziun da paur 

 

Fodom n'á nia plü de 1300 abitanc, ensciö le comunicat dla fondaziun slow food, co é despartis sö te fraziuns de n teritor de gran belëza, olache i bosc de pocios se barata jö con pres y pastöres riches de erbes y plantes de nodrimont por les vaces. I pres y les pastöres án da n'altëza de 1300 metri sö y röa sora i 2000 metri con la munt de Cherz. D'atres döes munts é sora i 2200 metri d'altëza: endöt vëgnel sié 300 hectar de pre (trec valgamia ërc), emplü él 450 hectar de pastöres. Por prodëi i tiers te stala vëgnel moscedé fën y artighëi, aladô che la cualité é miú, y le lat é rich de antiossidanc y de vitamines, ensciö la fondaziun slow food.

 

Le ciajó


Le lat vën lauré sö tla lataria de Fodom, na cooperativa manajada dai paurs enstësc. Le lat vën scialdé a 36,5 degres por enjunté spo le conadl y jí ennant con la lauraziun fina, te chëra che le lat vën scialdé sö cina a 46 degres. Le ciajó Fodom é da consumé pormó do 3 o 4 mënsc de madoraziun. 
Le reconoscimont slow food é emportant, al contribuësc sogüa a aumenté la vanüda dal ciajó. Empó: i paurs ne sciafia nia da vire ma dl'agricoltöra, ai á n ater laur (plülere le pröm laur co le secundo laur), ince te Fodom, y ince con la lauraziun dal lat fata te na cooperativa sön le post. Mo le reconoscimont desco presidio slow food, na merscia de cualité y de autentizité, fej coraji da jí ennant sön cösc tru.

 

Slow food 

Slow food é gnü metü empé da Carlo Petrini, la fondaziun é stada a Bra (Piemont) dal 1986. Le movimont con söa fondaziun chir la spëisa regionala, autentica, con saus profilades y individuales al post de produc alimentars industriai, al chir ince prozedöres de laoraziun artejanales, fates do tradiziun, y n ambiont de produziun ciamó sann y sonstenibl con na gran biodiversité, y al chir, por sciafié da aprijé dötes cöstes cualites, le mangé pegher: slow food (mangé pegher) é gnü n sinonim de cualité por la spëisa mo ince por la porsona co se tól dlaurela da aprijé les saus de n mangé de cualité. Le logo de slow food, la sgneora checena, é gnü n simbol de cualité - a prisc normai: al é por düc, nia por n'elita.